Türklerde DenizcilikTürklerde denizcilik Selçuklular devrinde başladı. İstanbul’u ve Marmara adalarını kuşatmak için o zamanlar güçlü donanmalar kurmak ihtiyacı duyuldu. Gemlik’i fetheden Selçuklular buralarda tersâneler yapmaya başlayınca, Bizanslılar bu durumu kendileri için tehlike kabul ederek, denizden saldırıya girişerek kızakları yakıp yok ettiler. Marmara’da üstünlük sağlayamayan Selçuklular, İzmir’i fethederek güçlü deniz donanmaları kurdular. Selçuklu Sultanı Alâeddîn Keykubad, Antalya ve civârını fethederek, Alâiye (Alanya)da tersaneler kurdu. Çaka Bey'in idâresindeki Türk donanması Midilli ve Sakız adalarını fethetti.
Selçuklulardan sonra Türklerin denize çıkışı Aydınoğullarından Umur Bey zamânında gerçekleşmiştir. Denizcilik alanında en büyük ilerleme Osmanlılar zamânında olmuştur. On altıncı yüzyılda dünyânın en güçlü denizci ülkesi Osmanlılardı. Hattâ Avrupa’nın birleşik donanmasını tekbaşına yok edebilecek üstün bir güçteydi. Yıldırım Bâyezîd zamânında denizcilik alanında büyük gelişmeler sağlanarak Ege kıyılarına hâkim olundu. Antalya’yı da ele geçiren Osmanlılar, Akdeniz’e açılma imkânı buldular.
Fatih Sultan Mehmed Han zamânında kara kuvvetleri gibi denizciliğe de önem verilerek güçlü donanmalar kuruldu. 1453’te Fâtih Sultan Mehmed Han'ın İstanbul’u fethetmesiyle, İslâm târihinde bir devir açılmıştır. Fetih devrinde hutbeler “Hâkimülbahreyn ve Sultânülberreyn” (Denizlerin Hâkimi, Karaların Sultânı) diye okunmaya başlandı.
Kânûnî Sultan Süleymân zamânında Eğriboz, İnebahtı, Midilli, Sıgacık, Kocaeli, Mora, Karlı ili, Rodos, Biga, Mezistre sancakları birleştirilerek merkezi Gelibolu olmak üzere Kaptan Paşa Eyâleti kuruldu. Donanma komutanına da “Kaptan-ı deryâ” ismi verildi. Ancak bu ünvan, Barbaros Hayreddin Paşa'dan sonra “Beylerbeyi” olarak değiştirildi. Cezâyir-i Bahr-i Sefid eyâleti beyliğine de “Derya beyleri” dendi. Birinci Abdülhamîd Han zamânında kaptan-ı deryâ ismi yerine, donanma kumandanına “Bahriye nâzırı” ismi verildi.
On altıncı yüzyılda dünyâya hükmeden Osmanlılar, kapasitesi çok büyük gemiler yaptılar. Savaş gemilerine “Baştarda” adını verdiler. 1710 senesinde İstanbul’da yapılan ve “kalyon” ismi verilen savaş gemisi 3300 kişilik bir donanmaydı. O zamanları dünyânın en güçlü donanmasına sâhip olan Osmanlılar, Avrupa devletlerinin ısmarladıkları savaş gemileri ile ticâret gemilerini de yaparlardı.
Dünyânın en büyük tersâneleri İstanbul Haliç ve Gelibolu’daki tersânelerdi. Hattâ Venediklilerin vermiş olduğu gemi siparişi, Türk mühendislerinin gerçekleştirdiği planlarla bu tersânelerde yapılmıştır. Osmanlılar denizcilik ilmi konusunda da dünyânın en ileri ülkesiydi. 1515 senesinde Pîrî Reis tarafından, ceylan derisi üzerine çizilerek yapılan harita, Amerika kıyıları hakkında gerçeğe çok yakın ayrıntılı bilgi verir. 1528’de Glole Dore tarafından çizilen Amerika kıtasıyla ilgili haritası, Pîrî Reis’in çizmiş olduğu haritanın yanında çok basit kalır. Topkapı Müzesindeki Pîrî Reis'in haritasını görenler hayretler içinde kalmaktadırlar. Hâlen mevcût olan ve 1461 senesinde İbrâhim Reis tarafından çizilen harita da, Osmanlıların o devirde kesinlikle ilim alanında Batıdan üstün olduğunu gösterir.
Donanmada çok güçlü olan Osmanlılar deniz nakliyatında ve ticâretinde de çok ileri idiler. 800 yolcu taşıyan gemiler de yapılmıştır. Bahriye nezâreti teşkilâtı içinde Şirket-i Hayriye ve Haliç şirketleri vardı. 1843 senesinde kurulan Fevâid-i Osmaniye Şirketinin 108 senelik faâliyetine ve 1851 senesinde kurulan Şirket-i Hayriye’nin 94 senelik faaliyetine, 1913 senesinde kurulan Haliç hattındaki İtalyan şirketinin 22 senelik faaliyetlerine son verilerek, 1944 senesinde Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü'ne devredilmişlerdir. Çeşitli isim değişiklikleriyle bugüne kadar faaliyetlerini sürdüren kuruluşlar Türk denizciliğinin gelişiminde önemli rol oynamışlardır.
skip to main |
skip to sidebar
Türklerde Denizcilik
Gönderen
Osman Bulut
on 10 Haziran 2009 Çarşamba
Etiketler:
Türklerde Denizcilik
Farklı Tarih'ten
Blog Archive
-
▼
2009
(65)
-
▼
Haziran
(62)
- Son aylarda sıkça duyduğumuz bir kelime; gladio. Y...
- Dün gece Haber Türk'te, "Tarihin Arka Odası" isiml...
- Türklerde Okçuluk
- Türklerde Denizcilik
- Türklerde Askerlik
- Türklerde Askeri TeşkilatlanmaTürklerde AskerlikTü...
- Türk Devletlerinde Askeri Teşkilat
- 1. Dünya Savaşı
- Kurtuluş Savaşı
- Osmanlı Kronolojisi
- Memlüklüler
- Osmanlı Devleti
- Timur Devleti
- Anadolu Beylikleri
- Anadolu Selçuklu Devleti
- İhşıdiler
- Tolunoğulları
- Gazneliler
- Karahanlılar
- Oğuzlar
- Avarlar
- 2. Göktürk Devleti (Kutluk Devleti)
- Göktürkler
- Ak Hun Devleti
- Avrupa Hun Devleti
- Büyük Hun Devleti
- İslâmiyetten Önce Türkler
- 3. Mehmed
- 2. Selim Han
- Kanuni Sultan Süleyman
- Yavuz Sultan Selim
- 2. Beyazid Han
- Fatih Sultan Mehmed
- 2. Murad Han
- 1 Mehmed
- Yıldırım Beyazid Han
- 1. Murad Han
- Orhan Gazi
- Osman Gazi
- Anadolu Beylikleri
- Eyyubiler Devleti
- Büyük Selçuklu ve Ardıllları
- Osmanlı Hakimiyetindeki Musul
- İstanbul'un İşgali ve Amerika
- Hicaz Demiryolu Ve Sultan II.Abdülhamid Han
- Neo Osmanlı Geri mi Dönüyor?
- Osmanlı Hanedanının Kronik Hastalığı: Nikris
- Türk Piramitlerini Duymuş muydunuz?...
- Baltacı-Katerina Aşkı
- Osmanlı'nın En Kısa ve En Büyük Savaşı: Mohaç Meyd...
- Abdülhamid'in Gözünden Jön Türkler
- Eski İstanbul Gravürleri
- Fetret'in Manevî Yönü
- Fatih'in Bilinmeyenleri
- Son Sultan Abdülhamid Han
- Atatürk'ün Bilinmeyenleri
- Yenilmez Armada Haçlı Ordusu, Anadoluda Hız Kesiyo...
- İslam Dünyasının Şahit Olduğu İlk Din Barışı: AMAS...
- 6-7 Eylül Olayları
- Büyük Hayalleri ile İmparatorluğu Küçülten Asker: ...
- Çözülemeyen Bilmece:Teşkilat-ı Mahsusa
- Hernan Cortes & Barbaros Hayreddin Paşa
-
▼
Haziran
(62)
Labels
- 1. Dünya Savaşı (1)
- 1. Mehmed (1)
- 1. Murad (1)
- 1. Murat (1)
- 1955 olayları (1)
- 2. Beyazid Han (1)
- 2. Murad Han (1)
- 2. Selim Han (1)
- 2.abdülhamid (1)
- 2.Lajos (1)
- 3. Mehmed (1)
- 6-7 Eylül Olayları (1)
- Abdülhamid (3)
- Ak Hun Devleti (1)
- Almanya (1)
- Amasya (1)
- Amasya Antlaşması (1)
- Anadolu Beylikleri (2)
- Anadolu Selçuklu Devleti (1)
- Ankara Savaşı (1)
- Atatürk (1)
- atatürkün bilinmeyenleri (1)
- atatürkün özellikleri (1)
- avrupa (1)
- Avrupa Hun Devleti (1)
- Baltac-Katerina Aşkı (1)
- Baltacı Mehmed Paşa (1)
- Barbaros Hayreddin Paşa (1)
- Biyografi (12)
- Büyük Hun Devleti (1)
- Büyük Osmanlı (1)
- Çar Büyük Petro (1)
- Damla Hastalığı (1)
- Deli Petro (1)
- Eğlenceli Tarih (1)
- enver paşa (3)
- Erbakan (1)
- Ermeni tehciri (1)
- Ermeniler Tarih (1)
- Eyyubiler (1)
- fatih sultan mehmed (3)
- Fetret Devri (1)
- Fransa (1)
- gayrimüslimler (1)
- Gazneliler (1)
- Gizemli Tarih (2)
- Göktürkler (1)
- Gut (1)
- Gut Hastalığı (1)
- Güz sancısı (1)
- haçlı seferleri (1)
- Hernan Cortes (1)
- Hicaz Demiryolu (1)
- İ (1)
- İhşıdiler (1)
- ikinci abdülhamid (1)
- İkinci Haçlı Seferi (1)
- İlginç Tarih (1)
- İlk Türk İslam Devletleri (4)
- İran (1)
- İran seferi (1)
- İran Şahı (1)
- İslamiyet Öncesi (3)
- İslamiyet Öncesi Türkler (7)
- İstanbul'un İşgali (1)
- istanbulun fethi (1)
- İttihat ve Terakki Cemiyeti (1)
- Jön Türkler (1)
- Kafkasya (1)
- Kanuni Sultan Süleyman (3)
- Karahanlılar (1)
- Karaman Beyliği (1)
- Katerina (1)
- Kayıp Kıta Mu (1)
- kubilay saydan (1)
- Kurtuluş Savaşı (1)
- Kutluk Devleti (1)
- Lajos (1)
- Macaristan Mohaç Meydan Savaşı (1)
- Medeniyetler Çatışması (1)
- Memlüklüler (1)
- Mohaç (1)
- Mohaç Meydan Muharebesi (1)
- Mu Kıtası (1)
- Mustafa Kemal (1)
- Musul (1)
- Neo Osmanlı (1)
- Nikris (1)
- Nikris Hastalığı (1)
- Oğuzlar (1)
- Oktay Engin (1)
- Orhan Gazi (1)
- Osman Gazi (2)
- Osmanlı (6)
- Osmanlı Devleti (2)
- Osmanlı Hanedanı (1)
- Osmanlı İmparatorluğu (2)
- Osmanlı Kronolojisi (1)
- Papa (2)
- Sadrazam İbrahim Paşa (1)
- Sarıkamış (1)
- Sarıkamış Harekatı (1)
- Savaş (1)
- Sekçuklular (1)
- Selçuklular (1)
- Selehaddin Eyyubi (1)
- Seluklu Devleti (1)
- Seyyid Bereke (1)
- Somuncu Baba (1)
- Tarih (1)
- tarihi değiştiren savaşlar (1)
- TEŞKİLAt (1)
- teşkilatı mahsusa (1)
- Timur (2)
- Timur Devleti (1)
- Tolunoğulları (1)
- Turgut Özal (1)
- Türk Devletlerinde Askeri Teşkilat (1)
- Türk Piramitleri (1)
- Türk Tarihi (1)
- Türk-islam Tarihi (3)
- türkiye (1)
- Türklerde Askerlik (1)
- Türklerde Denizcilik (1)
- Türklerde Okçuluk (1)
- Üçüncü Ahmed (1)
- Üçüncü Ahmet (1)
- Ünlülerin Bilinmeyenleri (2)
- Vatikan (1)
- Yakın Türkiye (1)
- Yavuz Sultan Selim (1)
- yıldırm Beyazid Han (1)
0 yorum:
Yorum Gönder